ویپ در بارداری | تأثیر نیکوتین و طعمدهندهها بر جنین
ویپ در بارداری ایمن نیست. بیشتر مایعات ویپ حاوی نیکوتیناند و نیکوتین از جفت عبور میکند و میتواند روی رشد مغز و ریهٔ جنین، وزنِ تولد و خطر زایمان زودرس اثر منفی بگذارد.

اگرچه برخی تصور میکنند ویپ از سیگار یا گل کمضررتر است، اما در دوران بارداری هیچ نوع ویپی ایمن محسوب نمیشود.
نیکوتین و ترکیبات ایروسول میتوانند از جفت عبور کنند و بر رشد جنین اثر بگذارند؛ بنابراین توصیهٔ اصلی، پرهیز کامل از هر محصول نیکوتینی است.
حتی مصرف گاهبهگاه نیز سطح ایمنِ مشخصی ندارد و بهتر است از هرگونه ویپ، سیگار و محصولات حاوی نیکوتین دوری کنید.
استفاده از ویپ چه تأثیری بر بارداری دارد؟
وقتی در دوران بارداری ویپهای حاوی نیکوتین مصرف میکنید یا سیگار میکشید، نیکوتین میتواند از سد جفت عبور کرده و بر رشد جنین تأثیر بگذارد.
تحقیقات جدید نشان میدهند که استفاده از ویپ در دوران بارداری میتواند منجر به موارد زیر شود:
- افزایش التهاب سیستمیک
- زایمان زودرس
- رشد محدود یا کند جنین
علاوه بر نیکوتین، ویپها اغلب حاوی طعمدهندهها و نگهدارندههایی هستند که میتوانند خطر عوارض یا اثرات جانبی دیگر را نیز افزایش دهند.
مطالعهای در سال ۲۰۲۳ که مصرف ویپ در دوران بارداری در ایالات متحده را بررسی کرد، نشان داد که مایعات ویپ با طعم نعناع و منتول(جوهر نعناع) با خطر بیشتر ازدستدادن بارداری (سقط یا مردهزایی) مرتبط هستند.
همچنین باید نسبت به دیاستیل، مادهای شیمیایی که به مایعات ویپ، طعمی کرهای یا خامهای میدهد نیز محتاط بود. دیاستیل با بیماری انسدادی برونشیولها که به آن بیماری ریه پاپکورنی نیز میگویند، مرتبط است.
دیاستیل بهعنوان طعمدهنده در برخی مایعات ویپ گزارش شده و با برونشیولیت انسدادی ارتباط دارد؛ بیماریای که میتواند باعث خسخس، سرفه و تنگینفسِ ماندگار شود. هنوز همهٔ پیامدهای استنشاق مزمن در بارداری روشن نیست، اما توصیهٔ احتیاطی پرهیز از این مواجهه است.
سیگارهای الکتریکی ممکن است حاوی ترکیبات شیمیایی دیگری مانند پروپیلن گلایکول و گلیسیرین گیاهی نیز باشند که هنگام بخارشدن، فرآوردههای سمی تولید میکنند.
هنوز مشخص نیست این ترکیبات شیمیایی چه تأثیری بر فرایند بارداری دارند اما میتوانند در افزایش التهاب کلی بدن نقش داشته باشند.

آیا استفاده از ویپ در دوران بارداری میتواند منجر به عوارض پس از زایمان هم شود؟
بله. همانند مصرف نیکوتین از طریق سیگار یا روشهای دیگر، استفاده از ویپ در دوران بارداری هم میتواند منجر به عوارض مختلف پس از زایمان شود.
مصرف نیکوتین میتواند باعث عوارض زیر شود:
- وزن کم هنگام تولد که با افزایش خطر ابتلا به عفونتها، تأخیر در رشد و سایر مشکلات سلامت همراه است.
- عفونتهای تنفسی
- مشکلات تنفسی بلندمدت مانند آسم
- اختلالات عصبشناختی مانند، ADHD و مشکلات یادگیری
در مورد طعمدهندهها، افزودنیها و سایر مواد شیمیایی موجود در مایعات ویپ هم هنوز مشخص نیست که چه تأثیری بر سلامت نوزاد دارند.

آیا استفاده از ویپ در دوران بارداری ایمنتر از سیگارهای سنتی و سایر محصولات تنباکو نیست؟
اگرچه سیگارهای الکتریکی اغلب بهعنوان جایگزینی ایمنتر برای سیگارهای سنتی معرفی میشوند، اما همچنان دارای خطرات قابلتوجهی بهویژه در دوران بارداری هستند.

سیگارهای الکتریکی حاوی تنباکو نیستند، اما نیکوتین دارند؛ مادهای که هم اعتیادآور است و هم برای بارداری مضر است. این محصولات، همچنین حاوی افزودنیها و طعمدهندههایی هستند که میتوانند خطرناک باشند. بعلاوه، ویپ بهاندازه سیگارهای معمولی و دیگر محصولات تنباکویی تحت نظارت دقیق نیستند. این نبود استانداردسازی، احتمال آسیب را افزایش میدهد.
روی برچسب برخی محصولات عبارت «بدون نیکوتین» میبینید؛ اما ترکیبات ویپ یکنواخت و استاندارد نیست و در فرایند حرارتدهی، ترکیباتی مانند آلدهیدها و ذرات ریز معلق تولید میشوند. حتی فرآوردههای بهظاهر بینیکوتین نیز میتوانند بهطور ناخواسته حاوی نیکوتین یا مواد مضر دیگر باشند.

استفاده از ویپ چه تفاوتی با درمانهای جایگزینی نیکوتین در دوران بارداری دارد؟
از نظر ایمنی، طبق پژوهشی در سال ۲۰۲۲، خطرات ناشی از استفاده سیگارهای الکتریکی و درمان جایگزینی نیکوتین (مانند آدامس نیکوتین) در دوران بارداری تقریباً مشابه هستند.
کالج متخصصان زنان و زایمان آمریکا (ACOG)، هشدار میدهد که در صورت امکان، باید از مصرف هر نوع محصول حاوی نیکوتین از جمله درمانهای جایگزینی نیکوتین، در دوران بارداری پرهیز شود.
بااینحال، برای افرادی که در ترک کامل سیگار مشکل دارند، ویپ میتواند گزینه بهتری باشند.
تحقیقات اخیر نشان دادهاند که زنان بارداری که برای ترک سیگار، از ویپ استفاده کردهاند، نسبت به کسانی که از درمان جایگزینی نیکوتین استفاده میکردند، بیشتر توانایی ترک سیگار را داشتهاند.
هشدار خطِ اولِ ترک در بارداری «مشاورهٔ رفتاری» است. در صورت عدم موفقیت و فقط با تصمیمگیریِ مشترکِ پزشک–بیمار، میتوان از جایگزینی نیکوتین استفاده کرد. سیگارهای الکترونیکی ابزار توصیهشدهٔ ترک در بارداری نیستند.

آیا استفاده از ویپهای THC، CBD یا سایر مایعات بدون نیکوتین در دوران بارداری مجاز است؟
محصولات ویپ بدون نیکوتین نیز میتوانند حاوی مواد خطرناک باشند. این مایعات اغلب شامل ترکیباتی مانند طعمدهندهها، حلالها و مواد افزودنی هستند که در اثر حرارت میتوانند مواد شیمیایی سمی تولید کنند.
همچنین استفادهکردن از ویپهای حاوی THC (تتراهیدروکانابینول، مادهای که در ماریجوانا وجود دارد) یا CBD (کانابیدیول که از گیاه شاهدانه استخراج میشود)، حتی در صورت عدم وجود نیکوتین هم میتوانند بر رشد مغز جنین و سلامت روانی و رفتاری آینده او اثر بگذارد.
مصرف ویپهای THC در دوران بارداری:

تحقیقات نشان میدهند که مصرف شاهدانه در دوران بارداری ممکن است خطرناک باشد؛ زیرا میتواند بر رشد جنین تأثیر بگذارد.
کالج متخصصان زنان و زایمان آمریکا (ACOG)، توصیه میکند در دوران بارداری از مصرف شاهدانه خودداری شود، زیرا این ماده باعث احساس سرخوشی میشود و همچنین میتواند از جفت عبور کرده و بر جنین تأثیر بگذارد.
به دلایل اخلاقی، تعداد مطالعات دقیق و گستردهای که تأثیرات شاهدانه بر بارداری را با درنظرگرفتن عواملی مانند مصرف همزمان سایر مواد مخدر، دسترسی به مراقبتهای بهداشتی و سلامت عمومی بررسی کنند، بسیار محدود است.
مصرف ویپهای CBD (کانابیدیول) در دوران بارداری:

اثرات بالقوهٔ CBD بر جنین هنوز بهطور کامل شناخته نشده و برخی دادههای حیوانی از پیامدهای منفی در دوزهای بالا خبر میدهند؛ بنابراین در بارداری و شیردهی باید از آن پرهیز شود.
مصرف این نوع ویپ برخلاف THC، باعث ایجاد سرخوشی نمیشود؛ اما این موضوع به معنای ایمنتر بودن CBD نسبت به THC نیست.
در حال حاضر، تحقیقات کافی درباره ایمنی این نوع ویپ در دوران بارداری وجود ندارد. به همین دلیل، سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA)، هشدار میدهد که از مصرف CBD در دوران بارداری یا شیردهی خودداری شود.
مصرف ویپهای حاوی سایر مایعات بدون نیکوتین در دوران بارداری:

همانطور که گفته شد، طعمدهندهها نیز میتوانند در دوران بارداری مضر باشند. حتی ویپهای بدون طعم و بدون نیکوتین هم میتوانند بسته به محتویاتشان، خطرناک باشند. برای مثال، وقتی پروپیلن گلایکول و گلیسیرین گیاهی گرم میشوند، میتوانند فرآوردههای سمی تولید کنند.
سخن پایانی
استفاده از ویپ چه با نیکوتین و چه بدون نیکوتین، خطرات قابلتوجهی برای بارداری دارد. کاهش مصرف یا ترک کامل ویپ میتواند به کاهش خطر عوارض کمک کند.
اگر باردار هستید و میخواهید ویپ را ترک کنید، بهتر است با یک متخصص درباره روشهای ترک مشورت کنید. مشاوره و گروههای حمایتی نیز میتوانند در ترک به شما کمک کنند.
برای دریافت مشاوره تلفنی ترک دخانیات میتوانید با سامانه ملی ترک سیگار به شماره ۴۰۳۰ تماس بگیرید و از خدمات مشاوره بهرهمند شوید.
سوالات متداول
خیر؛ در بارداری باید از ویپ بهطور کامل پرهیز شود. نیکوتین و برخی ترکیباتِ بخار میتوانند به رشدِ جنین آسیب بزنند.
نیکوتین میتواند از سدِ جفت عبور کند، رشدِ مغز و ریهٔ جنین را مختل کند و با پیامدهای نامطلوبِ بارداری مرتبط باشد.
ترکِ کامل در هر زمانی از بارداری سودمند است. با پزشک یا ماما مشورت کنید تا برنامهٔ ترکِ شخصیسازیشده طراحی شود و از خدماتِ مشاوره و حمایت استفاده کنید.
