هیپرپیگمانتاسیون، که به پچهای تیرهتر پوست ناشی از تولید بیش از حد ملانین اشاره داردکه باعث تیرگی پوست میشود و میتواند به دلایل مختلفی از جمله جوش، زخمهای آکنه، آسیبهای ناشی از نور خورشید و نوسانات هورمونی به وجود آید. این بیماری پوستی شایع است و خوشبختانه، گزینههای درمانی متعددی برای آن وجود دارد.
در کل رفع تیرگی پوست،نیازمند صبر و گذاشتن وقت مناسب و پیگیری همیشگی میباشد و برای رفع کامل یا حداکثری آن،باید زیر نظر پزشک انجام شود و طول درمان کامل انجام شود.
*گزینههای درمانی*
1-اسیدهای صورت
اسیدهای صورت، که به عنوان اسیدهای پوستی نیز شناخته میشوند، با اکسفولیه کردن لایههای بالایی پوست عمل میکنند. این فرآیند اکسفولیاسیون باعث میشود که سلولهای جدید پوستی جایگزین سلولهای قدیمی و فرسوده شوند، که نتیجه آن یکنواختسازی رنگ پوست و افزایش نرمی کلی پوست است و باعث تیرگی پوست میشود.
گزینههای موجود در داروخانهها
بسیاری از اسیدهای صورت به صورت داروهای بدون نسخه (OTC) در داروخانهها و فروشگاههای زیبایی در دسترس هستند. محبوبترین گزینهها عبارتند از:
- اسید هیدروکسی آلفا (AHA): شامل اسیدهای گلایکولیک، لاکتیک، سیتریک، مالیک و تارتاریک که به عنوان لایهبردارهای ملایم عمل میکنند.
- اسید آزلا: که به کاهش التهاب و روشنکردن لکههای تیره کمک میکند.
- اسید کوجیک: مشتق شده از قارچها و برای درمان هیپرپیگمانتاسیون استفاده میشود.
- اسید سالیسیلیک: یک بتا هیدروکسی اسید (BHA) که به خصوص برای پوستهای چرب و مستعد آکنه مفید است.
- ویتامینC : به صورت اسکوربیک اسید، که به عنوان یک آنتیاکسیدان قوی عمل میکند و به روشنسازی پوست کمک میکند.
چه کسانی باید این را امتحان کنند؟
اسیدهای صورت، بهویژه برای پوستهای روشن، میتوانند در درمان تیرگی پوست خفیف بسیار مؤثر باشند.
نکات مهم در انتخاب محصولات
- هنگام انتخاب محصولات درمانی، به دنبال محتوای اسیدی با حداکثر 10٪ باشید.
- غلظتهای بالاتر از این مقدار ممکن است خطر بروز عوارض جانبی را افزایش دهند.
- لایهبرداریهای حرفهای که در مطبهای پوست انجام میشوند، گزینهای امنتر برای غلظتهای بالاتر هستند.
2- رتینوئیدها: مشتقات قدرتمند ویتامین A
رتینوئیدها، که از جمله قدیمیترین ترکیبات مورد استفاده در محصولات مراقبت از پوست بدون نیاز به نسخه (OTC) هستند، به دلیل ساختار مولکولی کوچکشان، قابلیت نفوذ عمیق به لایههای زیرین پوست را دارند و به درمان مؤثر پوست کمک میکنند.
انواع رتینوئیدها و کاربردهای آنها
رتینوئیدها میتوانند به دو صورت، با نسخه و بدون نسخه (OTC)، موجود باشند. محصولات OTC معمولاً ضعیفتر هستند و ممکن است برای مشاهده نتایج مطلوب، نیاز به زمان بیشتری باشد. اگر پس از چند ماه استفاده از محصولات OTC، هیچ بهبودی مشاهده نکردید، توصیه میشود با پزشک خود در مورد استفاده از رتینوئیدهای قویتر با نسخه، مانند ترتینوئین (رتین-آ)، مشورت کنید.
چه کسانی باید از رتینوئیدهای بدون نسخه استفاده کنند؟
رتینوئیدهای بدون نسخه (OTC) ممکن است برای انواع رنگپوستها مناسب باشند. با این حال، افراد با پوست تیره که قصد دارند به صورت طولانی مدت از این محصولات استفاده کنند، باید قبل از شروع درمان با یک متخصص پوست مشورت نمایند.
همچنین باید توجه داشت رتینوئیدها عمدتاً برای درمان چین و چروکها به کار میروند و ممکن است برای هیپرپیگمانتاسیون به عنوان بهترین گزینه درمانی اولیه محسوب نشوند.
محصولاتی که میتوانید امتحان کنید:
- ژل Differin :این رتینوئید که پیش از این تنها با نسخه پزشکی قابل دسترسی بود، میتواند در درمان هم آکنه و هم هیپرپیگمانتاسیون مؤثر باشد’
3- پیل شیمیایی (لایه برداری شیمیایی)
درمان با پیل شیمیایی از اسیدهایی با غلظتهای بالا برای بهبود نواحی مشخصی از پوست استفاده میکند. این روش با حذف لایههای بالایی پوست، تیرگی پوست را کاهش میدهد و میتواند نتایج قابل توجهی ایجاد کند. اگرچه برخی از پیلهای شیمیایی بدون نسخه در داروخانهها در دسترس هستند، اما انجام پیلهای شیمیایی حرفهای توسط پزشک متخصص پوست و زیبایی توصیه میشود، زیرا این پیلها قویتر بوده و نتایج سریعتری دارند.
با این حال، به دلیل قدرت بالای این پیلها، حتی پیلهای انجام شده در مطب نیز ممکن است خطر بروز عوارض جانبی را افزایش دهند. بنابراین، مشورت با پزشک در مورد خطرات احتمالی برای شرایط فردی شما ضروری است.
عوارض جانبی ممکن برای هر دو نوع پیل شیمیایی خانگی و حرفهای عبارتند از:
- قرمزی
- تحریک
- تاول
- عفونت
- جوش
- واکنش آلرژیک
اگر به طور منظم در معرض نور آفتاب هستید، پیلهای شیمیایی ممکن است بهترین گزینه درمانی برای شما نباشند، زیرا این پیلها پوست را نسبت به نور خورشید حساستر میکنند. عدم استفاده کافی از کرم ضد آفتاب یا سایر محافظهای UV میتواند منجر به تشدید هیپرپیگمانتاسیون شود. توصیه میشود که حداقل یک هفته پس از آخرین پیل شیمیایی، اقدامات احتیاطی اضافی اتخاذ شود.
چه کسانی باید این روش را امتحان کنند؟
پیلهای شیمیایی میتوانند تأثیرگذار باشند اگر شما دچار یکی از موارد زیر هستید:
- لکههای ناشی از پیری
- آسیبهای ناشی از نور خورشید
- ملاسما
- پوستی با لکههای تیره و کک و مک
این روشها برای پوستهای روشن نیز مناسب هستند و ممکن است نتایج سریعتری نسبت به محصولات اسیدی ارائه دهند.
چه محصولاتی مي توانيد امتحان کنيد؟
در صورتی که به دنبال یک پیل حرفهای برای استفاده در منزل هستید، پیل اسیدی گلیکولیک از برند Exuviance را در نظر بگیرید. این محصول میتواند تا دو بار در هفته مورد استفاده قرار گیرد و همچنین ممکن است به کاهش ظاهر چین و چروکها کمک کند.
اگر پوست تیرهتری دارید یا به پیل قویتری نیازمندید، با پزشک پوست خود مشورت کنید. آنها میتوانند در مورد پیلهای حرفهای موجود مشاوره دهند و به شما در انتخاب روش مناسب کمک کنند.
4- پیلینگ لیزری (تجدید و لایه برداری پوست)
درمان پیل لیزری، که به عنوان تجدید پوست شناخته میشود، از پرتوهای نور هدفمند برای کاهش هیپرپیگمنتیشن استفاده میکند. دو دسته اصلی لیزر وجود دارد ablative :و non-ablative
لیزرهای ablative، که قدرت بیشتری دارند، به حذف لایههای بیرونی پوست میپردازند، در حالی که لیزرهای non-ablative بر تحریک لایه درم برای افزایش تولید کلاژن و ایجاد اثرات سفتکنندگی تمرکز دارند. لیزرهای ablative ممکن است نتایج سریعتری ارائه دهند، اما ممکن است خطر بروز عوارض جانبی بیشتری را نیز به همراه داشته باشند. هر دو نوع لیزر به بازسازی پوست کمک میکنند، به طوری که سلولهای پوست جدید به صورت محکمتر و منظمتر بازسازی میشوند.
چه کسانی باید این روش را امتحان کنند؟
این روشها برای همه انواع پوست مناسب نیستند. لیزرهای ablative معمولاً برای افراد با پوست روشنتر توصیه میشوند، زیرا در برخی موارد، لیزرهای non-ablative ممکن است باعث تیرگی پوست شوند. متخصص پوست با توجه به رنگ و ویژگیهای پوست شما، بهترین گزینه درمانی را برای شما انتخاب خواهد کرد.
۵. درمان نور پالس شدید (IPL)
درمان IPL، که به عنوان فوتوفیشیال نیز شناخته میشود، یک روش غیر تهاجمی است که با استفاده از نور پالسی شدید، رشد کلاژن در لایه درم پوست را تحریک میکند. این روش معمولاً به چندین جلسه نیاز دارد تا نتایج مطلوب حاصل شود.
IPL بیشتر برای درمان تیرگی کلی پوست به کار میرود. لکههای پوستی صاف، مانند کک و مک یا لکههای ناشی از آفتاب، معمولاً به این درمان واکنش بهتری نشان میدهند. علاوه بر این، IPL میتواند در کاهش ظاهر چین و چروکها، وریدهای عنکبوتی و منافذ پوستی بزرگ مؤثر باشد.
با توجه به اطلاعات محدود بهدست آمده از کارآزماییهای بالینی، نمیتوانیم با اطمینان تعیین کنیم که درمان IPL برای MGDموثر یا ایمن است یا خیر.همچنین، مدت زمان و تعداد جلسات درمان مورد نیاز به مشکلات پوستی افراد بستگی دارد.شایان ذکر است که مشاهده نتایج حاصل از درمان IPL میتواند تا چند هفته طول بکشد.
چه کسانی باید این روش را امتحان کنند؟
بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط جامعه آمریکایی جراحان پوست (ASDS)، درمان IPL به ویژه برای افرادی با پوست روشن توصیه میشود. این روش درمانی میتواند برای کاهش علائم پیری، از بین بردن موهای ناخواسته، و بهبود هایپرپیگمنتیشن پوست مانند خالها، اسکارهای ناشی از زایمان یا لکههای ناشی از افزایش سن مؤثر باشد. IPL با استفاده از نور پالس شدید، رنگدانههای موجود در پوست را هدف قرار داده و باعث گرم شدن و تخریب سلولهای هدف میشود.
افرادی که پوست روشن و موی تیره دارند، بهترین کاندیدها برای استفاده از این روش هستند، زیرا رنگدانههای پوست در این افراد کمتر است و رنگدانههای مو بیشتر، که به IPL اجازه میدهد تا فولیکولهای مو را به طور مؤثرتری هدف قرار دهد. این روش درمانی معمولاً بیخطر است، اما ممکن است عوارض جانبی مانند درد، تورم و خونریزی را به همراه داشته باشد. زنان باردار نباید تحت درمان IPL قرار بگیرند.
6- میکرودرمابرازیون
میکرودرمابرازیون، یک روش درمانی مطبی است که برای اصلاح هیپرپیگمنتیشن که تنها بر لایه اپیدرم (زخمهای سطحی) تأثیر میگذارد، به کار میرود. در این فرآیند، متخصص پوست از یک دستگاه دستی استفاده میکند که مجهز به یک برس سیمی یا سری ساینده دیگر است. این دستگاه به آرامی بر روی پوست حرکت داده میشود تا لایههای بالایی اپیدرم را به سرعت بردارد.
چه کسانی باید این روش را امتحان کنند؟
میکرودرمابرازیون، که برای بهبود زخمهای سطحی پوست مؤثر است، به ویژه برای افراد با پوست روشن توصیه میشود. متخصص پوست شما میتواند با ارزیابی وضعیت پوستی شما، تعیین کند که آیا این روش درمانی برای شما مناسب است یا خیر. میکرودرمابرازیون میتواند به کاهش ظاهر لکهها و نواقص سطحی پوست کمک کند و باعث شود پوستی صافتر و یکدستتر داشته باشید. این روش معمولاً کم خطر است، اما ممکن است نیاز به چندین جلسه درمانی داشته باشد تا نتایج دلخواه حاصل شود.
7- درمابرازیون
درمابرازیون شامل حذف لایههای بیرونی اپیدرم و بخشهایی از درم میشود. این روش، که گاهی برای صاف کردن چین و چروکها به کار میرود، بیشتر برای رفع مشکلات بافتی پوستی استفاده میشود، از جمله:
- آثار آکنه
- لکههای پیری
- جای آبله مرغان
- زخمهای ناشی از آسیبهای پوستی
- آسیبهای ناشی از نور خورشید
مانند میکرودرمابرازیون، در این روش نیز از یک دستگاه دستی استفاده میشود که شبیه به یک دریل با برس سیمی یا سری ساینده است. دکتر پوست با حرکت آرام این دستگاه بر روی پوست، سریعاً لایههای بیرونی اپیدرم و بخشهای فوقانی درم را برمیدارد.
چه کسانی باید این روش را امتحان کنند؟
درمابراژیون میتواند گزینهای مناسب برای کسانی باشد که به دنبال روشی سریعتر از میکرودرمابرازیون برای کاهش پیگمانتاسیون هستند. این روش معمولاً برای پوستهای روشن بهترین نتایج را دارد. با این حال، ممکن است پس از انجام درمابرازیون، هایپرپیگمنتاسیون جدید در انواع مختلف پوست ایجاد شود. معمولاً، لکههای جدید هایپرپیگمنتاسیون پس از حدود هشت هفته کمرنگتر میشوند.
8- کرمهای روشنکننده
کرمهای روشنکننده، درمانهای بدون نیاز به نسخهای هستند که با استفاده از مواد مؤثر خاص، به کاهش پیگمانتاسیون کمک میکنند. بسیاری از این کرمها در فرمهای قدرتمندتر نسخهای نیز موجودند.
این کرمها معمولاً یک یا دو بار در روز بر روی پوست استفاده میشوند و به مرور زمان، پوست را روشنتر میکنند. درمانهای موضعی برای روشنکردن پوست، به صورت ژل نیز در دسترس هستند. مواد شایع موجود در محصولات روشنکننده بدون نیاز به نسخه عبارتاند از:
- عصاره گلیسیرین
- ویتامین B-3(نیاسینامید)
چه کسانی باید این را امتحان کنند؟
کرمها و ژلهای روشنکننده، بهویژه برای لکههای صاف مانند ملانسما یا لکههای ناشی از افزایش سن، عملکرد بسیار خوبی دارند و برای اکثر انواع پوست مناسب هستند. فروشگاههای آنلاین دسترسی آسان به محصولات زیبایی و مراقبت از پوست را ممکن میسازند. توصیه میشود که محصولات فقط از فروشگاهها و تولیدکنندگان معتبر و قابل اعتماد خریداری شوند.
محصولاتی که میتوانید امتحان کنید چیست؟
محصولاتی که میتوانید برای درمان هیپرپیگمانتاسیون امتحان کنید، شامل گزینههای بدون نسخهای هستند که به طور کلی قابل دسترس و گاهی اوقات از نظر هزینه، ارزانتر از درمانهای حرفهای میباشند. با این حال، باید توجه داشت که این محصولات ممکن است برای نشان دادن نتایج، زمان بیشتری نیاز داشته باشند.
در جستجوی کرمهایی باشید که حاوی موادی مانند نیاسینامید هستند، زیرا این ماده میتواند به کاهش لکهای تیره کمک کند. همچنین، اداره غذا و دارو (FDA) توصیه میکند که هنگام خرید محصولات روشنکننده پوست بدون نسخه، با احتیاط عمل کنید تا از خرید محصولاتی که ممکن است حاوی آثار جیوه باشند، پرهیز نمایید.
چه چیز برای هر رنگ پوست، بهتر کار میکند؟
رنگ پوست میتواند در شدت و مدت زمان لازم برای درمان هیپرپیگمانتاسیون تأثیرگذار باشد. افراد با رنگ پوستهای مختلف ممکن است به درمانهای متفاوتی نیاز داشته باشند و افراد با پوست تیره ممکن است برای دیدن نتایج درمان به زمان بیشتری نیاز داشته باشند.
پوستهای روشن معمولاً به درمانهای هیپرپیگمانتاسیون به خوبی پاسخ میدهند. اما اگر پوست شما به راحتی برنزه میشود یا اگر پوست تیرهای دارید، ممکن است نتوانید از درمانهایی مانند:
- لیزر با شدت بالا
- درمان IPL
استفاده کنید. در عوض، پوستهای متوسط ممکن است از درمانهایی مانند:
- پیلهای شیمیایی
- میکرودرم ابریزن
بهرهمند شوند. پوستهای تیره میتوانند از درمانهایی مانند:
- اسیدهای گلیکولیک
- اسیدهای کوجیک
- کرمهای روشنکننده حاوی کوجیک
- میکرودرمابراسیون
- پیلهای شیمیایی با غلظت پایین
- درمان لیزر با شدت پایین و جلسات بیشتر
استفاده کنند. درمانهای موضعی معمولاً به زمان بیشتری برای نمایان شدن نتایج نیاز دارند و صبر در این فرآیند حیاتی است.
مشورت با متخصص پوست برای شناسایی علت هیپرپیگمانتاسیون و توسعه یک برنامه درمانی مناسب اهمیت زیادی دارد. همچنین، محافظت از پوست در برابر آسیبهای نور خورشید برای جلوگیری از هیپرپیگمانتاسیون بیشتر ضروری است. استفاده روزانه از کرم ضدآفتاب با SPF حداقل ۳۰، حتی در روزهای ابری، برای حفاظت از پوست الزامی است و باید به میزان کافی در طول روز تجدید شود.
بیشتر بخوانید: لیست کاملی از خوراکی های ضدالتهاب
منبع
What You Should Know About Hyperpigmentation
