آرد برنج؛ راز زیبایی پوست یا فقط یک ادعا؟
با جستجوی مختصر در پلتفرم‌های اشتراک‌گذاری ویدیو نظیر یوتیوب، می‌توان به حجم قابل توجهی از آموزش‌های مربوط به تهیه ماسک‌های صورت با استفاده از آرد برنج دست یافت. طرفداران این ماده طبیعی بر این باورند که آرد برنج قادر به لایه برداری سلول‌های مرده پوست، روشن‌سازی و محافظت از پوست در برابر اشعه ماوراء بنفش می‌باشد.
دکتر سوزان فریدلر، متخصص پوست و مو، بیان می‌دارد که اگرچه آرد برنج در ایالات متحده کمتر شناخته شده است، اما در کشورهای آسیای شرقی نظیر چین، کره جنوبی و ژاپن به عنوان یکی از اجزای اصلی محصولات مراقبت از پوست مورد توجه فراوان قرار دارد. دکتر فریدلر در شهر نیویورک فعالیت می‌کنند و همچنین به عنوان مدرس بالینی در مرکز پزشکی مونت سینای مشغول به کار می‌باشند.
در حالی که اجزای مختلف برنج در محصولات مراقبت از پوست به کار می‌روند، اما هنوز شواهد کافی برای اثبات فواید آرد برنج به تنهایی بر روی پوست وجود ندارد. در ادامه به بررسی این ماده پرطرفدار می‌پردازیم که علی‌رغم تبلیغات گسترده، مطالعات علمی محدودی در مورد آن انجام شده است.
آرد برنج چیست؟
روش تولید آرد برنج تأثیر مستقیمی بر ویژگی‌ها و ارزش غذایی آن دارد. آرد برنج از طریق آسیاب کردن دانه‌های برنج به دست می‌آید، اما تفاوت در نوع آسیاب و فرآوری، منجر به تولید آردهای برنج با خواص متفاوت می‌شود.
تمام غلات کامل، از جمله برنج کامل، از سه بخش اصلی سبوس (پوسته خارجی)، جوانه (قسمت جوانه زننده) و آندوسپرم (قسمت حاوی نشاسته) تشکیل شده‌اند.
سبوس، لایه بیرونی سخت دانه برنج، به دلیل غنی بودن از آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات ضدالتهابی، ارزشمندترین بخش دانه محسوب می‌شود. اجزای فعال زیستی نظیر اسید فرولیک و اسید فیتیک موجود در سبوس، در برخی محصولات مراقبت از پوست نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
فرآیند تولید آرد برنج، همچون سایر انواع آرد، بر پایه جداسازی و آسیاب کردن سه بخش اصلی دانه با نسبت‌های متفاوت است. میزان سبوس و جوانه موجود در آرد ، بسته به روش تولید آن متغیر می‌باشد.
آرد غلات کامل، حاوی تمامی اجزای دانه از جمله سبوس، جوانه و آندوسپرم است. در آردهای ۱۰۰ درصد غلات کامل، تمام این اجزا به نسبت طبیعی خود حفظ شده‌اند. در مقابل، در آردهای موسوم به “کامل” که به طور کامل، کامل نیستند، بخش عمده‌ای از جوانه و بخشی از سبوس از دست رفته است. آرد سفید عمدتاً از آندوسپرم تشکیل شده و فاقد سبوس و جوانه است.
چرا آرد برنج کامل بهتر است؟
- سرشار از فیبر: فیبر موجود در سبوس به هضم بهتر غذا، کنترل قند خون و کاهش کلسترول کمک می‌کند.
- غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی: ویتامین‌های گروه B، آهن، منیزیم و روی از جمله مواد مغذی مهمی هستند که در سبوس و جوانه برنج یافت می‌شوند.
- حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها: آنتی‌اکسیدان‌ها به محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب رادیکال‌های آزاد کمک می‌کنند و از پیری زودرس پوست و بروز بیماری‌ها جلوگیری می‌کنند.
آرد برنج سفید که رایج‌ترین نوع آرد برنج است، تنها از قسمت داخلی دانه برنج (آندوسپرم) تشکیل شده است. در حالی که آرد برنج قهوه‌ای، که از برنج کامل تهیه می‌شود، حاوی سبوس و جوانه نیز بوده و از نظر ارزش غذایی بسیار غنی‌تر است.
چگونه آرد برنج (ظاهرا) به پوست شما کمک می کند؟
آرد برنج به عنوان یکی از مواد اصلی در ساخت ماسک‌های صورت خانگی، به دلیل ادعاهای مطرح شده در مورد خواص روشن‌کنندگی، لایه برداری و محافظت از پوست در برابر آفتاب، بسیار محبوب شده است.
برخی مطالعات نشان داده‌اند که عصاره‌های استخراج شده از برنج، دارای خواص لایه برداری و محافظت در برابر اشعه‌های مضر خورشید هستند. با این حال، به نظر می‌رسد که خود آرد برنج به تنهایی فاقد غلظت کافی از این ترکیبات فعال برای دستیابی به چنین اثراتی باشد.
آرد برنج به دلیل داشتن خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی، به عنوان یک ماده ارزشمند در مراقبت از پوست و مو شناخته می‌شود. مطالعات نشان می‌دهند که این ماده می‌تواند از پیری زودرس پوست جلوگیری کند، آسیب‌های ناشی از نور خورشید را ترمیم کند و به روشن شدن پوست کمک کند. همچنین، پروتئین موجود در برنج قهوه‌ای به عنوان یک لایه بردار طبیعی عمل کرده و نشاسته برنج نیز به تنظیم چربی پوست کمک می‌کند.
در ادامه به بررسی دقیق‌تر کاربردهای آرد برنج در محصولات مراقبت از پوست و مو می‌پردازیم.
محافظت در برابر آفتاب
برخی از اینفلوئنسرهای حوزه زیبایی ادعا می‌کنند که وجود اسید فرولیک و PABA در آرد برنج، آن را به یک محافظ طبیعی در برابر اشعه‌های مضر خورشید تبدیل کرده است. با این حال، کارشناسان این حوزه معتقدند که غلظت این ترکیبات در آرد برنج ممکن است برای دستیابی به اثربخشی مشابه عصاره‌های خالص کافی نباشد.
به گفته فریدلر، آرد برنج حاوی پارا آمینو بنزوئیک اسید (PABA) است که به عنوان ویتامین B10 نیز شناخته می‌شود. این ترکیب از طریق تحریک فرایند بازسازی سلولی، در رشد مجدد بافت‌های پوست و مو نقش مؤثری ایفا می‌کند.
مطالعات نشان داده‌اند که پارا آمینو بنزوئیک اسید (PABA) دارای خاصیت محافظتی در برابر اشعه‌های مضر ماوراء بنفش بوده و در گذشته به عنوان یکی از ترکیبات اصلی کرم‌های ضد آفتاب مورد استفاده قرار می‌گرفته است. با این حال، به دلیل بروز واکنش‌های آلرژیک در برخی افراد، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) به عنوان مرجع رسمی، استفاده از PABA در محصولات ضد آفتاب را توصیه نمی‌کند.
اسید فرولیک، یک ترکیب آلی با خواص دارویی ارزشمند از جمله آنتی‌اکسیدانی، ضدالتهابی و ضد میکروبی است. این ماده به طور طبیعی در سبوس برنج و بسیاری از گیاهان دیگر مانند جو دوسر، بادمجان، مرکبات، ذرت شیرین، چاودار و چغندر یافت می‌شود.
اسید فرولیک به عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی، می‌تواند به طور مؤثری از پوست در برابر آسیب‌های ناشی از اشعه ماوراء بنفش محافظت کند. این اثر محافظتی به ویژه زمانی که اسید فرولیک در ترکیب با ویتامین C و E استفاده شود، تقویت می‌شود.
ترکیب اسید فرولیک با ویتامین C و E به طور گسترده در سرم‌های مراقبت از پوست مورد استفاده قرار می‌گیرد. بر اساس مطالعات متعدد منتشر شده در نشریات معتبر پوست، این ترکیب به عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی و محافظ در برابر نور شناخته شده است.
گیاهان به منظور محافظت از خود در برابر اشعه‌های مضر خورشید، ویتامین C و E تولید می‌کنند. در انسان، مصرف خوراکی یا موضعی این ویتامین‌ها به عنوان آنتی‌اکسیدان‌های قوی، از آسیب‌های ناشی از نور ماوراء بنفش به پوست جلوگیری می‌کند.
با وجود خواص مفید ویتامین‌های C و E، این ویتامین‌ها در فرمولاسیون‌های مراقبت از پوست از پایداری پایینی برخوردارند. مطالعات نشان می‌دهند که اسید فرولیک به طور قابل توجهی به افزایش پایداری این ویتامین‌ها در محصولات آرایشی و بهداشتی کمک می‌کند.
اسید فرولیک به عنوان یک فیلتر محافظتی قوی در برابر اشعه‌های ماوراء بنفش عمل کرده و به راحتی توسط پوست جذب می‌شود. علاوه بر این اسید فرولیک، در فرمولاسیون‌های مراقبت از پوست، به افزایش اثربخشی ویتامین‌های C و E در محافظت از پوست در برابر آسیب‌های ناشی از نور خورشید کمک می‌کند.
درمان آکنه و هایپرپیگمانتاسیون
برخی معتقدند که آرد برنج به دلیل وجود اسید فیتیک، یک ماده لایه بردار طبیعی، می‌تواند در بهبود آکنه و روشن شدن پوست مؤثر باشد. با این حال، میزان دقیق اسید فیتیک موجود در آرد برنج و تأثیر آن بر پوست هنوز به طور کامل مشخص نشده است.
اسید فیتیک، یک آنتی‌اکسیدان از گروه آلفا هیدروکسی اسیدها، ماده‌ای طبیعی است که از بسیاری از گیاهان از جمله حبوبات، دانه‌ها، آجیل و غلات کامل قابل استخراج است. این ماده به دلیل خواص لایه برداری و آنتی‌اکسیدانی خود، به طور گسترده در محصولات مراقبت از پوست مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تحقیقات نشان داده‌اند که اسید فیتیک در مقایسه با سایر آلفا هیدروکسی اسیدها مانند اسید گلیکولیک، اثربخشی بیشتری در درمان مشکلات پوستی داشته و در عین حال، ملایم‌تر است. یک مطالعه کوچک در سال 2019 تأیید کرد که اسید فیتیک در درمان آکنه و لک‌های تیره پوست، کارایی مشابهی با اسید گلیکولیک و اسید سالیسیلیک دارد.
دکتر بروس رابینسون، متخصص پوست و استاد بالینی در بیمارستان لنوکس هیل نیویورک، بیان می‌دارد که اسید فیتیک با تسهیل روند لایه برداری سلول‌های مرده پوست، می‌تواند در کاهش علائم پیری موثر باشد. این ماده به طور گسترده‌ای در لایه برداری‌های شیمیایی برای بهبود ظاهر لک‌های تیره و جای زخم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
شواهد نشان می‌دهد که اسید فیتانیک در بهبود آکنه‌های خفیف تا متوسط و التهاب ناشی از آکنه موثر است.
التیام زخم
فریدلر بیان می‌کند که آلانتوئین، یک ترکیب آلی دیگر موجود در برنج، دارای خواص تسکین‌دهندگی و ضدالتهابی است. برخی مطالعات آزمایشگاهی نشان می‌دهد که این ماده ممکن است به بهبود فرآیند ترمیم زخم کمک کند.
جذب چربی
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های آرد برنج، توانایی آن در جذب چربی اضافی پوست و مو است. نشاسته برنج، جزء اصلی تشکیل‌دهنده آرد برنج، پس از حذف کامل پروتئین و چربی، عمدتاً از کربوهیدرات تشکیل شده است. این ماده با جذب آب، چربی را به خود متصل کرده و از پوست و مو جدا می‌کند.
نشاسته برنج به عنوان یکی از ترکیبات اصلی بسیاری از محصولات تجاری مراقبت از پوست و مو به شمار می‌رود. این ماده با خاصیت جذب بالای چربی، در کنترل چربی اضافی پوست و مو و کاهش ظاهر منافذ بسیار موثر است.
رابینسون بر این باور است که نشاسته برنج درصورت فرآوری مناسب، پتانسیل جذب روغن اضافی پوست را دارد.
چرا آرد برنج ممکن است موثر نباشد؟
عصاره‌های گیاهی با خیساندن گیاه مورد نظر (در این مورد، برنج) در یک حلال مناسب به مدت چند ساعت تهیه می‌شوند. عصاره حاصل حاوی غلظت بالاتری از ترکیبات فعال زیستی مانند اسید فرولیک و اسید فیتیک است.
بسته به روش استخراج، غلظت مواد مؤثره در محصول نهایی متفاوت خواهد بود. با این حال، عصاره‌ها معمولاً غلظت بسیار بالاتری از ترکیبات فعال در مقایسه با خود آرد برنج دارند.
فریدلر بیان می‌کند که میزان جذب مواد فعال توسط پوست، یک پرسش بی‌پاسخ بزرگ در حوزه سلامت پوست و مو است.
دکتر رابینسون بیان می‌کنند که جذب مقدار کافی اسید فرولیک یا اسید فیتیک از طریق استفاده موضعی از آرد برنج یا خمیر سبوس برنج به صورت خانگی، قطعی نیست.
دکتر فریدلر معتقدند که شواهد بالینی کافی در مورد فواید آرد برنج برای پوست وجود ندارد، بنابراین به‌طور معمول آن را به بیماران خود توصیه نمی‌کنند.
نحوه استفاده موثر از آن
برای بهره‌مندی از خواص آرد برنج در منزل، می‌توانید یک ماسک لایه بردار خانگی تهیه کنید. توصیه می‌شود این ماسک را با مواد طبیعی و ملایم‌تری مانند گلاب یا روغن زیتون ترکیب کنید که اثرات مفید آن‌ها بر پوست به اثبات رسیده است.
دستورالعمل‌های موجود در ویدیوهای یوتیوب برای تهیه ماسک‌های خانگی از آرد برنج، از ترکیب این ماده با مواد دیگری مانند جو، آووکادو، عسل، شیر، روغن کرچک و سفیده تخم‌مرغ سخن می‌گویند. به گفته دکتر فریدلر، این مواد به طور بالقوه می‌توانند به روشن‌تر شدن و نرم‌تر شدن پوست کمک کنند.
هیچ مدرک علمی مبنی بر اثربخشی این دستورالعمل‌های خانگی وجود ندارد. با این حال، استفاده از این ماسک‌ها برای پوست‌های سالم و بدون حساسیت، خطری در پی نخواهد داشت.
دکتر رابینسون اذعان می‌دارند که استفاده کوتاه‌مدت از آرد برنج به ندرت باعث تحریک پوست می‌شود. با این حال، در صورت مشاهده علائمی همچون قرمزی، خارش یا عفونت، استفاده از آن باید فوراً متوقف گردد.
ماسک آرد برنج
برای تهیه ماسک خانگی آرد برنج، می‌توان از دستورالعمل زیر استفاده نمود:
- 3 قاشق غذاخوری پودر شیر خشک را با 5 قاشق غذاخوری آرد برنج قهوه‌ای مخلوط کرده
- سپس یک قاشق غذاخوری روغن زیتون (برای پوست‌های خشک) به آن بیافزایید
- با افزودن تدریجی گلاب، خمیری با قوام مناسب تهیه کنید.
- این ماسک را به مدت 10 تا 15 دقیقه بر روی پوست تمیز اعمال کرده
- پس از آن با آب ولرم و حرکات دورانی شستشو دهید
به عنوان روش جایگزین، دکتر فریدلر پیشنهاد می‌کنند آرد برنج قهوه‌ای را به آب حمام اضافه کرده یا آن را در آب خیس کرده و به عنوان یک لایه بردار ملایم برای بدن استفاده نمایند.
سخن پایانی
آرد برنج به عنوان یکی از اجزای رایج در ماسک‌های صورت خانگی، به طور گسترده‌ای برای لایه برداری، روشن‌سازی پوست و محافظت از آن در برابر اشعه ماوراء بنفش شناخته شده است. با این حال، تاکنون شواهد علمی کافی برای اثبات این ادعاها ارائه نشده است.
برخی از ترکیبات فعال زیستی موجود در برنج مانند اسید فرولیک، PABA و اسید فیتیک در محصولات مراقبت از پوست به عنوان روشن‌کننده، لایه بردار و محافظت‌کننده در برابر اشعه ماوراء بنفش مورد استفاده قرار می‌گیرند. با این حال، غلظت این ترکیبات در عصاره‌های برنج به مراتب بیشتر از خود آرد برنج است.
نشاسته برنج به دلیل خاصیت جذب چربی، به طور گسترده در محصولات آرایشی و بهداشتی برای کنترل چربی پوست و کاهش درخشندگی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای تهیه ماسک خانگی آرد برنج، ترکیب آن با روغن زیتون می‌تواند نتایج مطلوبی در جهت لایه برداری پوست به همراه داشته باشد.
منابع
- Al-Mokadem S, et al. (2013). Easy phytic peel as a therapeutic agent in acne vulgaris and melasma. DOI:
http://doi.org/10.7123/01.EJDV.0000430805.40547.ba - Botanical dietary supplements. (2020).
https://ods.od.nih.gov/factsheets/botanicalbackground-Consumer/ - FDA fact sheet. (2019).
https://www.fda.gov/media/124655/download - Friedler, S. (2020). Personal interview.
- Flour. (2020).
https://fsi.colostate.edu/flour-draft/ - Gabros S, et al. (2020). Sunscreens and photoprotection.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK537164/ - Kumar L, et al. (2014). Potential applications of ferulic acid from natural sources. DOI:
https://doi.org/10.1016/j.btre.2014.09.002 - Lin FH, et al. (2005). Ferulic acid stabilizes a solution of vitamins c and e and doubles its photoprotection of skin. DOI:
https://doi.org/10.1111/j.0022-202X.2005.23768.x - NCI drug directory: Rice bran. (2020).
https://www.cancer.gov/publications/dictionaries/cancer-drug/def/rice-bran - Paller A, et al. (2017). An investigation into multifaceted mechanisms of action of allantoin in wound healing. DOI:
https://doi.org/10.1016/j.jaad.2017.04.176 - Pereira J, et al. (2019). Influence of rice flour, glutinous rice flour, and tapioca starch on the functional properties and quality of an emulsion-type cooked sausage. DOI:
https://dx.doi.org/10.3390%2Ffoods9010009 - Perez-Ternero C, et al. (2017). Bioavailability of the ferulic acid-derived phenolic compounds of a rice bran enzymatic extract and their activity against superoxide production. DOI:
https://doi.org/10.1039/C7FO00243B - Rice starch. (2019).
https://www.sciencedirect.com/topics/agricultural-and-biological-sciences/rice-starch - Robinson B. (2020). Personal interview.
- Sakar R, et al. (2012). Chemical peels for melasma in dark-skinned patients. DOI:
https://doi.org/10.4103/0974-2077.104912 - Sakar R, et al. (2019). Comparative study of 35% glycolic acid, 20% salicylic–10% mandelic acid, and phytic acid combination peels in the treatment of active acne and postacne pigmentation. DOI:
https://dx.doi.org/10.4103%2FJCAS.JCAS_135_18 - Starchy foods and carbohydrates. (2020).
https://www.nhs.uk/live-well/eat-well/starchy-foods-and-carbohydrates/ - The nutrition source: Rice. (2020).
https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/food-features/rice/ - Ulhôa Araújo L, et al. (2010). Profile of wound healing process induced by allantoin. DOI:
https://doi.org/10.1590/s0102-86502010000500014 - Vitamin C. (2020).
https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminC-HealthProfessional/ - What’s the difference between whole grains, refined grains and enriched flour? (2020).
https://healthygrains.ca/faq-grains-wheat-flour-and-bread-1 - Whole grains A to Z. (2020).
https://wholegrainscouncil.org/whole-grains-101/whole-grains-z
