بیماری ام اس و راهکارهایی برای پیشگیری و درمان آن

پیشگیری از M.S:امکان دارد یا خیر؟

محققان هنوز به طور کامل متوجه نشده اند که چه چیزی باعث مولتیپل اسکلروزیس (MS) می شود، اما معتقدند که ممکن است از ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد شود.  شناسایی این عوامل می‌تواند به گشودن دریچه‌های درمان و پیشگیری کمک کند.

مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری سیستم عصبی مرکزی است.  طبق اعلام فدراسیون بین‌المللی مولتیپل اسکلروزیس، بیش از 2.8 میلیون نفر در سراسر جهان مبتلا به ام اس هستند.

با اشاره به وضعیت بیماران ام‌اس در کشور،  میتوان گفت: در حال حاضر طبق آخرین آمار ثبت شده در مجموعه انجمن‌های ام‌اس در کشور، ‌ حدود ۹۷ هزار بیمار مبتلا به ام‌اس در کشور داریم. در عین حال اکنون اکثر بیماران مبتلا به ام‌اس از داروهای ایرانی استفاده می‌کنند و فعلا این داروها در دسترس بوده و خوشبختانه چالشی در حوزه داروی بیماران ام‌اس نداریم و به راحتی در دسترس بیماران است.

برای آشنایی با تحقیقات جاری در مورد پیشگیری از ام اس، ادامه مطلب را بخوانید

ام اس چیست؟

ام اس یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به میلین حمله می کند.  این ماده عایق و از رشته های عصبی سیستم عصبی مرکزی محافظت می کند.  وقتی میلین آسیب می بیند، ارسال سیگنال به بقیه بدن و درون خود مغز برای مغز دشوار است.

علائم ام اس از فردی به فرد دیگر متفاوت است.  علائم رایج ممکن است شامل موارد زیر باشد:

آیا می توان از ام اس پیشگیری کرد؟

دانشمندان، محققان و پزشکان هنوز روشی برای درمان یا پیشگیری از ام اس ایجاد نکرده اند.  اما درک عوامل مؤثر در پیشرفت  ام اس می تواند راه را برای توسعه درمان ها و گزینه های پیشگیری باز کند.

اگرچه هیچ نتیجه گیری قطعی وجود ندارد، اما مطالعاتی وجود دارد که احتمالات مختلفی را برای پیشگیری از ام اس بررسی می کند.  این موارد شامل موارد زیر است:

1. – حفظ سطح کافی ویتامین D: مطالعات متعددی بر این موضوع متمرکز شده‌اند که آیا سطوح ویتامین D بر فعالیت ام‌اس تأثیر می‌گذارد، با برخی تحقیقات نشان می‌دهد که سطوح بالاتر ویتامین D ممکن است از ابتلا به ام‌اس جلوگیری کند.  ویتامین D را می توان از طریق قرار گرفتن در معرض نور خورشید، غذاهای غنی شده و مکمل ها به دست آورد.
2. – روزه داری: یک مطالعه در سال 2016 بر روی موش ها نشان داد که روزه می تواند اثرات مفیدی برای ام اس عود کننده و فروکش کننده داشته باشد.  اگرچه تحقیقات بیشتری در مورد انسان ها مورد نیاز است، اما انواع خاصی از روزه – مانند روزه متناوب – ممکن است به ویژه مفید باشد.
3. – نوشیدن قهوه: گزارشی در سال 2016 نشان داد که خطر ابتلا به ام اس در افرادی که مقدار زیادی قهوه می نوشند (بیش از 30 اونس یا حدود 4 فنجان در روز) به میزان قابل توجهی کمتر است.
4. – به حداقل رساندن سطح استرس: تحقیقات نشان می دهد که استرس ممکن است در ایجاد ام اس دخیل باشد.  طبق یک مطالعه در سال 2020، رویدادهای استرس‌زای زندگی می‌تواند با افزایش 17 تا 30 درصدی خطر ابتلا به ام‌اس مرتبط باشد.
5. – ترک سیگار: سیگار کشیدن و قرار گرفتن در معرض دود سیگار می تواند خطر ابتلا به ام اس و پیشرفت ام اس را افزایش دهد.  علاوه بر این، برای افراد مبتلا به ام اس، سیگار کشیدن با افزایش فعالیت بیماری و ناتوانی همراه است.
6. – پیروی از یک رژیم غذایی متعادل: مطالعات نشان می دهد که چاقی ممکن است با افزایش خطر ابتلا به ام اس به خصوص در دوران نوجوانی مرتبط باشد.  در حالی که رژیم غذایی خاصی برای ام اس وجود ندارد، یک رژیم غذایی کامل می تواند به شما کمک کند به وزن متوسطی برسید یا آن را حفظ کنید و مواد مغذی را برای عملکرد سیستم ایمنی و سلامت کلی فراهم کنید.
7. – فعال ماندن: برخی از مطالعات نشان داده‌اند که فعالیت بدنی شدید می‌تواند با کاهش خطر ابتلا به ام اس مرتبط باشد، حتی پس از تنظیم سایر متغیرها مانند سن، جنس، و سیگار کشیدن.
8. – مکمل روغن بذر کتان: روغن بذر کتان سرشار از اسید آلفا لینولنیک است، نوعی اسید چرب امگا 3 که ممکن است با کاهش خطر ابتلا به ام اس مرتبط باشد، طبق یک مطالعه در سال 2018.

چه کسانی در معرض خطر ابتلا به ام اس هستند؟

ام اس مستقیماً ارثی یا مسری نیست، اما برخی موارد ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهد.  که عبارتند از:

1. – جنسیت: گمان می‌رود که هورمون‌ها در ایجاد ام‌اس نقش داشته باشند.  در واقع، زنان تقریباً سه برابر مردان در معرض ابتلا به ام اس هستند.
2. – سن: اگرچه افراد در هر سنی ممکن است به ام اس مبتلا شوند، اما اکثر افراد در سنین 20 تا 50 سالگی تشخیص داده می شوند.
3. – سابقه خانوادگی: اگر والدین یا خواهر و برادری مبتلا به ام اس باشند، خطر ابتلا به ام اس بیشتر است.
4. – نژاد: افراد آفریقایی، آسیایی یا بومی آمریکایی تبار کمترین خطر ابتلا به ام اس را دارند.  سفیدپوستان – به ویژه آنهایی که تبار اروپای شمالی هستند – بالاترین میزان را دارند.
5. – جغرافیا و خورشید: احتمال ابتلا به ام اس در مناطق دورتر از خط استوا بیشتر است.  به همین دلیل، حدس زده می شود که قرار گرفتن در معرض نور خورشید یا سطوح بالاتر ویتامین D در بدن ممکن است به پیشگیری از ام اس کمک کند.
6. – عفونت‌های گذشته: برخی از ویروس‌ها، مانند اپشتین بار، با ام اس مرتبط هستند.
7. – برخی بیماری‌های خودایمنی: ابتلا به دیابت نوع 1، بیماری تیروئید، یا بیماری التهابی روده ممکن است خطر ابتلا به ام اس را افزایش دهد.

درک این عوامل خطر می تواند به محققان در یافتن درمان های بالقوه و فرصت های پیشگیری کمک کند.

سوالات متداول

آیا می توان از مولتیپل اسکلروزیس پیشگیری کرد؟

مولتیپل اسکلروزیس را نمی توان به طور کامل پیشگیری کرد، و برخی از عوامل خطر (مانند سن، جنس و سابقه خانوادگی) را نمی توان اصلاح کرد.  با این حال، تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی ممکن است به کاهش خطر ابتلا به ام اس کمک کند.

چگونه می توان از مولتیپل اسکلروزیس پیشگیری کرد؟

اگرچه ام اس را نمی توان به طور کامل پیشگیری کرد، اما ترک سیگار (در صورت وجود)، حفظ وزن متوسط ​​بدن، و دریافت ویتامین D کافی از طریق رژیم غذایی یا قرار گرفتن در معرض نور خورشید می تواند به کاهش خطر کمک کند.

فعال ماندن، به حداقل رساندن سطح استرس و پیروی از یک رژیم غذایی سالم و کامل نیز ممکن است مفید باشد.

چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به مولتیپل اسکلروزیس هستند؟

در حالی که هر کسی ممکن است به ام اس مبتلا شود، این بیماری در زنان، کسانی که سابقه خانوادگی ام اس دارند، و افراد بین 20 تا 50 سال شایع تر است. افراد سفیدپوست از تبار اروپای شمالی نیز در معرض خطر بیشتری هستند، همراه با کسانی که سابقه ابتلا به ام اس دارند.  برخی شرایط خودایمنی یا عفونت های ویروسی، هم میتواند باعث این بیماری شود.

سخن پایانی

در حال حاضر هیچ درمانی برای ام اس وجود ندارد.  همچنین هیچ راه اثبات شده ای برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری وجود ندارد.  با این حال، تحقیقات مداومی در مورد ام اس و نحوه پیشگیری از آن وجود دارد.

رفرنس ها

Bjørnevik K, et al. (2017). Polyunsaturated fatty acids and the risk of multiple sclerosis.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5494026/

Diet and nutrition. (n.d.).
https://www.nationalmssociety.org/Living-Well-With-MS/Diet-Exercise-Healthy-Behaviors/Diet-Nutrition

Ghaiad HR, et al. (2017). Resveratrol promotes remyelination in cuprizone Model of multiple sclerosis: Biochemical and histological study.
https://link.springer.com/article/10.1007/s12035-016-9891-5

Hedstrom AK, et al. (2016). High consumption of coffee is associated with decreased multiple sclerosis risk; results from two independent studies.
https://jnnp.bmj.com/content/87/5/454

Jiang X, et al. (2020). Stressful life events are associated with the risk of multiple sclerosis.
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/ene.14458

Khoushki M, et al. (2018). Resveratrol: A miraculous natural compound for diseases treatment.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6261232/

Miclea A, et al. (2020). A brief review of the effects of Vitamin D on multiple sclerosis.
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fimmu.2020.00781/full

Morales-Suarez-Varela M, et al. (2021). Intermittent fasting and the possible benefits in obesity, diabetes, and multiple sclerosis: A systematic review of randomized clinical trials.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8469355/

Multiple sclerosis: Hope through research. (2020).
https://www.ninds.nih.gov/health-information/patient-caregiver-education/hope-through-research/multiple-sclerosis-hope-through-research

Schreiner T-G, et al. (2021). Obesity and multiple sclerosis—a multifaceted association.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8234028/

Unhealthy habits. (n.d.).
https://www.nationalmssociety.org/smoking

Vitamin D. (2022).
https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminD-HealthProfessional/

Wesnes K, et al. (2018). Physical activity is associated with a decreased multiple sclerosis risk: The EnvIMS study.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28273774/

What causes MS? (n.d.).
https://www.nationalmssociety.org/What-is-MS/What-Causes-MS

What is MS? (2021).
https://www.msif.org/about-ms/what-is-ms/

Who gets MS? Epidemiology of MS.
https://www.nationalmssociety.org/What-is-MS/Who-Gets-MS

Young Choi I, et al. (2016). Diet mimicking fasting promotes regeneration and reduces autoimmunity and multiple sclerosis symptoms.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4899145/