روش درمان سوختگی سقف دهان چیست؟

ممکن است برای شما هم اتفاق افتاده باشید که مثلا هنگام خوردن قهوه داغ روزانه خود در حالی که عجله دارید دچار سوختگی سقف دهان شده باشید.

دهان دارای بافت های ظریف بسیاری است که به غذاها و نوشیدنی های داغ حساس هستند. این نوع بافت های دهان، به علت ظرافت و نازکی بسیار  نسبت به سایر بافت های نرم بدن ، بیشتر مستعد سوختگی هستند. برای درک احساسات در خوردن و نوشیدن، پوست دهان باید ظریف باشد، در نتیجه به راحتی در معرض آسیب قرار می گیرد.

در این مقاله از تیم تولید محتوای پاب نرس به بررسی روش های علمی درمان سوختگی سقف دهان می پردازیم. با ما همراه باشید!

درمان درد معده در شب چیست؟

---

درمان سوختگی های جزئی سقف دهان چیست؟

سوختگی های درجه یک (یا سوختگی های جزئی) در سقف دهان نیازی به مراقبت پزشکی ندارند. در واقع، درمان بیشتر سوختگی های جزئی دهان ساده است.

چند درمان رایج وجود دارد که می توانید در خانه از آنها استفاده کنید:

غذا و نوشیدنی های مناسب

برای کمک به کاهش درد، از چیز خنک یا یخ زده مانند یخ استفاده کنید. برخی نوشیدنی ها مانند شیر، داخل دهان شما را می پوشانند. به این صورت که لایه ای تسکین دهنده ایجاد می کنند که آب قادر به ایجاد آن نیست.

غذاهایی که می توانند  به شما کمک کنند عبارتند از:

• آدامس بدون قند
• غذاهای نرم و خامه ای مانند ماست ، بستنی، خامه ترش و پنیر
• غذاهای سرد یا منجمد مانند بستنی یخی یا آلاسکا، پودینگ

در طول فرایند بهبودی از غذاهای ترد یا غذاهایی که لبه یا انتهای تیز دارند خودداری کنید. این غذاها می توانند به پوست دهان بیشتر آسیب بزنند. همچنین از غذاهای داغ و تند نیز خودداری کنید.

تا زمانی که سوختگی دهانتان بهبود یابد بهتر است از غذاهای نرم و خنک استفاده کنید.

دهانشویه ها

عفونت‌های ناشی از سوختگی‌های جزئی دهان نادر است. شستشوی دهان با آب نمک می تواند به درمان درد دهان و بهبود زخم کمک کند. دهان شویه را با حل کردن نصف قاشق چای خوری نمک در ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلی لیتر آب ولرم آماده کنید و دهان خود را سه تا چهار بار در طول روز با آن شست وشو دهید.

برخی از دارو های بدون نسخه(OTC)

برای تسهیل کاهش درد و التهاب، می‌توانید از داروهای مسکن بدون نسخه (OTC) استفاده کنید. داروهای بدون نسخه رایج، شامل ایبوپروفن (ادویل)، استامینوفن (تیلنول) و بنزوکائین (اوراجل) هستند.

بهتر است هر یک از این داروها را بیشتر از دوز روزانه توصیه شده، مصرف نکنید.

آلوئه ورا

آلوئه ورا می تواند در تسکین سوختگی پوست موثر باشد. همچنین می توان از آن به صورت خوراکی استفاده کرد.

بهتر است از دهانشویه هایی که حاوی عصاره آلوئه ورا هستند استفاده کنید.

آلوئه ورا به شکل ژل و آبمیوه نیز یافت می شود. با این وجود، هیچ مطالعه ای وجود ندارد که سودمندی آلوئه ورا را در درمان سوختگی دهان ثابت کند.

---

هنگام بهبودی سوختگی سقف دهان از چه چیزهایی باید اجتناب کرد؟

به گفته کارشناسان Healthline، دهان معمولاً در عرض یک هفته به طور کامل بهبود می یابد. برای اینکه سریع تر بهبود یابد، چند نکته وجود دارد که می توانند کمک کننده باشند:

• از خوردن غذاها و نوشیدنی های اسیدی مانند گوجه فرنگی، آب پرتقال و قهوه خودداری کنید.
• از غذاهای تند پرهیز کنید.
• از محصولات حاوی نعناع یا دارچین خودداری کنید. (سعی کنید از خمیر دندان بدون طعم استفاده کنید)
• از الکل و محصولات حاوی تنباکو خودداری کنید.

درمان خانگی سوزش لب چیست؟

---

چگونه بفهمیم که سوختگی سقف دهان شدید است؟

سوختگی های درجه یک کمترین آسیب را به پوست وارد می کنند، که به آنها “سوختگی سطحی” نیز می گویند؛ زیرا خارجی ترین لایه پوست را تحت تأثیر قرار می دهند.

علائم سوختگی درجه یک عبارتند از:

• قرمزی
• التهاب جزئی یا تورم
• درد
• خشکی و پوست اندازی که با بهبود سوختگی اتفاق می افتد.

سوختگی شدیدتر، مانند سوختگی درجه دوم یا سوم، نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.

علائم این سوختگی ها عبارتند از:

• درد شدید
• تاول
• تورم
• قرمزی

اگر عفونت در دهان ایجاد شود، ممکن است علاوه بر تاول، قسمت های چرکی نیز ایجاد شوند.

سوختگی درجه سوم می تواند اعصاب دهان را تحت تأثیر قرار دهد و به ساختارهای دیگر نیز آسیب برساند. در نتیجه اعصاب آسیب دیده ممکن است نتوانند سیگنال های درد را به مغز شما منتقل کنند. این نوع سوختگی ها می توانند عوارض شدیدی ایجاد کنند.

---

سندرم سوزش دهان چیست؟

ممکن است در دهان خود احساس سوزش داشته باشید، که علت واضحی برای آن وجود ندارد.

اگر این درد برای روزها یا ماه ها ادامه یابد، ممکن است به سندرم سوزش دهان (BMS) مبتلا باشید.

برخی از علائم رایج BMS عبارتند از:

1. درد سوزشی یا سوزش در دهان (بدون هیچ دلیلی)
2. بی حسی دهان
3. خشکی دهان
4. احساس طعم فلز، تلخ یا دیگر طعم های غیرعادی در دهان
5. درد یا بی حسی در زبان، لب ها یا لثه ها

علت زرد شدن سقف دهان چیست؟

سندرم سوزش دهان باعث می شود احساس کنید که بافت های دهانتان سوخته یا پوسته پوسته شده است، اما درواقع هیچ تغییر پوستی قابل توجهی وجود ندارد.‌ این احساس می تواند خفیف یا دردناک باشد، مثل اینکه چیزی بسیار داغ را خورده باشید. BMS اغلب غیر قابل پیش بینی است و می تواند بدون هشدار رخ دهد؛ ممکن است روزهای متوالی و بدون توقف ادامه داشته باشد یا فقط هر چند روز یا چند ماه یک بار ظاهر شود.

دو نوع BMS وجود دارد. BMS اولیه که ناشی از شرایط پزشکی نیست و ممکن است ناشی از آسیب مسیرهای عصبی باشد. BMS ثانویه که ناشی از شرایط پزشکی است. مانند:

• دیابت
• مشکلات تیروئید
• کمبود ویتامین
• عفونت دهان
• درمان سرطان
• رفلکس اسید معده
• ضربه و آسیب

درمان سندروم سوزش دهان چیست؟

گر برای مدت طولانی در دهان خود احساس سوزش می کنید، به پزشک مراجعه  کنید تا از نظر‌ وجود BMS شما را بررسی کند.

البته تشخیص آن می تواند دشوار باشد؛ برای همین  پزشک ممکن است از چندین آزمایش مختلف از جمله آزمایش خون، بیوپسی بافت، آزمایش بزاق یا آزمایش آلرژی استفاده کند.

درمان BMS به علت آن بستگی دارد. اما درمان قطعی برای آن وجود ندارد، پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:

• لیدوکائین یا سایر داروهای موضعی
• کلونازپام (یک داروی ضد تشنج است)
• داروهای خوراکی برای درد عصبی
• درمان شناختی رفتاری (CBT) برای تسکین درد
• مصرف مکمل های غذایی (درصورت لازم)
• تعویض دندان مصنوعی

---

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در برخی از موارد، سوزش دهان ممکن است آنقدر دردناک شود که درمان‌های خانگی مفید واقع نشوند.

ممکن است سوختگی شدید داشته باشید اگر:

• زخم ها یا لکه های سفید در دهان شما ظاهر شوند.
• تب کنید.
• سوختگی به سرعت بهبود نیابد.
• در بلع مشکل داشته باشید.

برای سوختگی با هر یک از این علائم به دنبال درمان با مشورت پزشک باشید. سوختگی بسته به شدت آن ممکن است نیاز به درمان در اورژانس یا مراجعه به مطب داشته باشد.

سوختگی درجه دو نیاز به درمان پزشکی دارد. با این حال، ممکن است بتوانید درد را با داروهای بدون نسخه، مانند ایبوپروفن یا استامینوفن کاهش دهید.

سوختگی های درجه سه نیاز به درمان فوری پزشکی دارند.

در صورت تردید، به پزشک خود مراجعه کنید یا به یک مرکز مراقبت فوری بروید. علائم خود را شرح دهید، همچنین چه درمان هایی را امتحان کرده اید و تاثیرشان چطور بوده است. به این ترتیب شما و پزشکتان می توانید بهترین روش درمانی را انتخاب کنید.

اگر سوختگی شدید دارید، ممکن است برای مقابله با عفونت های باکتریایی دهان، آنتی بیوتیک ضروری باشد.

برخی از آنتی بیوتیک های رایج مورد استفاده شامل پنی سیلین، آموکسی سیلین/کلاوولانات، اگزاسیلین، سفازولین و آمپی سیلین هستند.

اگر آسیب شدیدی به حفره دهان یا ساختارهای اطراف وارد شود، ممکن است نیاز به پیوند پوست یا سایر جراحی‌ها برای بازگرداندن عملکرد آن ناحیه توسط پزشک باشد.

---

سوختگی سقف دهان در کودکان

اگر کودک شما دچار سوختگی درجه یک در دهانش شد، روش های درمانی که در بزرگسالان استفاده می شود را در پیش بگیرید.

برای شروع می توانید شیر، مایعات سرد یا یخ زده را به آنها بدهید. اگر کودک شما درد زیادی احساس می کند، از دوزهای مناسب داروهایی مانند ایبوپروفن و استامینوفن استفاده کنید.

پوست ممکن است دو تا سه روز قبل از شروع بهبودی پوست اندازی کند و این موضوع می تواند درد و ناراحتی زیادی برای کودک ایجاد کند. اگر علائم پس از دو روز بهبود نیافت، به پزشک مراجعه کنید.

در صورتی که مایعات غیرطبیعی یا چرک از محل سوختگی شروع به نشت و خروج کرد یا کودک تب کرد، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

اگر کودک دچار سوختگی درجه دو یا سه شد، بلافاصله او را برای درمان و ارزیابی کامل به پزشک نشان دهید. پزشک همچنین می تواند اعصاب و یا هر بافت دیگر را از نظر آسیب دیدگی بررسی کند.

---

سخن پایانی از پاب نرس

بیشتر سوختگی های خفیف دهان را می توان در خانه درمان کرد و در عرض چند روز از بین برد. اما سوختگی های شدید دهان ممکن است به درمان های طولانی مدت برای حفظ بافت پوست و کمک به التیام اعصاب داخل دهان نیاز داشته باشند.

اگر فکر می کنید سوختگی شما شدید است حتما به پزشک مراجعه کنید. درمان برای جلوگیری از ایجاد آسیب همیشگی ، جای زخم، عفونت و سایر عوارض ضروری است.

پاب نرس، دانش و سلامتی برای همه

سوالات متداول

▸ چه کارهایی بلافاصله بعد از سوختگی سقف دهان باید انجام دهم؟

• خنک کردن ناحیه با نوشیدن آب سرد یا مکیدن یخ
• پرهیز از غذاهای داغ، تند یا اسیدی
• استفاده از مواد تسکین‌دهنده مثل شیر، ماست یا عسل

▸ چه چیزهایی روند بهبود را کند می‌کنند؟

• خوردن غذاهای داغ، تند یا اسیدی
• سیگار کشیدن
• عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
• تحریک مکرر ناحیه با زبان یا غذا

▸ آیا رب انار برای سوختگی سقف دهان مفید است؟
رب انار به‌دلیل خواص ضدباکتری، ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی‌اش شناخته شده‌ست. این ویژگی‌ها باعث می‌شوند که در مواردی مثل آفت دهان، التهاب لثه، و زخم‌های سطحی دهان، به کاهش درد و تسریع ترمیم بافت کمک کند.