بهداشت کودکان

اگزما در کودکان: علائم، دلایل و درمان

آیا کودک شما هم درگیر اگزما هست؟

داشتن یک کودک مثل داشتن یک باغچه‌ی پر از گل‌های رنگارنگ است! اما گاهی اوقات، این گل‌های زیبا لکه‌های قرمز و خارش‌داری پیدا می‌کنند که دل هر مادری را به درد می‌آورد. یکی از این مشکلات شایع، اگزما یا درماتیت آتوپیک است.

اما اگر کودک نوپای شما راش‌هایی دارد که می‌آیند و می‌روند یا راش‌هایی که مزمن هستند، نباید آن را به عنوان چیزی که خود به خود ناپدید می‌شود، نادیده گرفت. اگزما یا درماتیت آتوپیک به دلایل مختلفی در کودکان بسیار شایع است. طبق گفته آکادمی اطفال آمریکا، از هر 10 کودک حداقل 1 کودک این بیماری را دارد.

اگرچه اگزما به خودی خود خطرناک نیست، اما می‌تواند باعث خارش، سوزش و ناراحتی زیادی شود. در برخی افراد، اگزما به خودی خود رخ می‌دهد، اما در برخی دیگر، می‌تواند نشانه حساسیت پوستی، آلرژی سیستمیک یا نقص سیستم ایمنی باشد.

در اینجا آنچه شما باید در مورد چگونگی تأثیر اگزما بر کودکان نوپا و چه کارهایی می‌توانید برای کمک به آنها انجام دهید، آورده شده است.


اگزما چیست؟

درماتیت آتوپیک یا همان اگزما، یک بیماری پوستی مزمن است که باعث التهاب و خارش پوست می‌شود. این بیماری معمولاً به دلیل ضعیف شدن لایه محافظ پوست و واکنش بیش از حد سیستم ایمنی به محرک‌های محیطی رخ می‌دهد. این محرک‌ها می‌توانند شامل آلرژن‌ها، مواد تحریک‌کننده، تغییرات آب و هوایی و استرسور ها باشند.

کودکانی که به اگزما مبتلا هستند، اغلب به سایر آلرژی‌ها نیز مبتلا می‌شوند مانند:
  • آسم
  • آلرژی های فصلی
  • آلرژی به حیوانات خانگی
  • حساسیت غذایی

 

 

 

 

 

 

این نشان می‌دهد که اگزما ممکن است ریشه در حساسیت‌های ژنتیکی و مادرزادی داشته باشد.

خوشبختانه با درمان مناسب، می‌توان علائم اگزما را کنترل کرد و از شدت حملات آن کاست. با این حال، اگزما یک بیماری طولانی‌مدت است و ممکن است دوره‌های تشدید و بهبودی را داشته باشد.


علائم اگزما در کودکان نوپا چیست؟

 

تظاهرات پوستی اگزما در کودکان بسیار متنوع است و ممکن است شامل:

لکه‌های خشک و قرمز روی پوست

برجستگی‌های کوچک و قرمز که به هم نزدیک هستند

لکه‌های زرد و پوسته‌پوسته تکه‌های پوسته‌پوسته ای که ممکن است برجسته به نظر برسند

بثورات دارای ترشح یا برجستگی‌های پر از چرک

خارش شدید یکی از مشخصه‌های اصلی اگزما است که می‌تواند منجر به آسیب های پوستی در ادامه عفونت های ثانویه و تشدید التهاب شود.

برای جلوگیری از آسیب بیشتر به پوست، ناخن‌های کودک را مرتباً کوتاه کنید و از پوشاندن دستکش در هنگام خواب کودک غافل نشوید.

چه زمانی باید برای اگزمای کودکتان باید به پزشک مراجعه کنید؟

اگر کودک شما قبلاً سابقه اگزما داشته است، شاید نیازی به تماس با پزشک نباشد. اما اگر اگزما جدید است یا به نظر می‌رسد که با دفعات قبل متفاوت است، بهتر است با پزشک تماس بگیرید و دوباره بثورات کودکتان را بررسی کنید. پزشک می‌تواند درمان مناسب را برای کودک شما تجویز کند.

با پزشک خود تماس بگیرید اگر:

فکر می‌کنید اگزما عفونی شده است:
  • پوسته‌پوسته یا زخم‌دار به نظر می رسد یا ترشح دارد.
  • بثورات ترک خورده یا خونریزی کننده دارند.
  • کودک شما به دلیل ناراحتی ناشی از اگزما در خوابیدن مشکل دارد.
  • فرزند شما قبلاً هرگز علائم اگزما نداشته است.
  • فرزند شما تب دارد یا به نظر می‌رسد حال خوبی ندارد.
  • درمان‌های خانگی مؤثر نبوده‌اند.

اگزما در کدام قسمت‌های بدن کودک می تواند ظاهر شود؟

اگزما می‌تواند در هر جایی از پوست کودک که با چیزی که به آن حساسیت دارد تماس پیدا کند، بروز کند. مثلاً اگر کودکتان به گرده گل حساسیت داشته باشد و در باغ بازی کند، ممکن است در هر قسمتی از پوستش که با گرده گل تماس پیدا کرده، جوش بزند.

کودکان ممکن است بعد از خوردن غذاهای ترش مثل پرتقال یا در جاهایی از پوست که چین خورده و عرق می‌کنند، مثل اطراف دهان، دچار اگزما شوند.

توجه: اگر کودکتان وقتی نوزاد بوده اگزما داشته، ممکن است فکر کنید که دیگر اگزما را می‌شناسید. اما علائم اگزما در بچه‌های بزرگ‌تر ممکن است با نوزادها فرق کند. با بزرگ‌تر شدن بچه‌ها، جای جوش‌هایشان هم ممکن است عوض شود.

نوزادها معمولاً جوش‌هایشان روی صورت و سرشان است – نوزادها گاهی روی سرشان هم پوسته می‌بندند، این هم نوعی اگزما است!

بچه‌های بزرگ‌تر بیشتر در این قسمت‌ها جوش می‌زنند:

  • داخل آرنج
  • پشت زانو
  • گردن
  • دور چشم‌ها
  • اطراف دهان
  • مچ دست و پا

علت اگزما در کودکان چیست؟

پیش از آنکه نگران شوید که فرزندتان ممکن است به طور مداوم با بثورات خارش‌دار مواجه شود، به خاطر داشته باشید که برخی کودکان به دلیل ویژگی‌های خاص پوستشان مستعد ابتلا به اگزما هستند. و این وضعیت همیشه پایدار یا دائمی نیست.

اگرچه نمی‌توان آینده را با دقت پیش‌بینی کرد، اما بسیاری از کودکان پیش از رسیدن به سن مدرسه، از اگزما رهایی می‌یابند.

اگر فرزند شما موارد زیر را داشته باشد، احتمال ابتلا به اگزما در او بیشتر است:

  • سابقه خانوادگی اگزما
  • آسم
  • آلرژی

اگرچه آلرژی‌های غذایی به طور مستقیم باعث اگزما نمی‌شوند، اما ممکن است با آن ارتباط داشته باشند. مطالعه ای در سال 2017 نشان می‌دهد که شرایط دیگری مانند بیش‌فعالی و اوتیسم نیز ممکن است با اگزما در ارتباط باشند.

در اکثر موارد، عوامل محیطی باعث تشدید اگزما می‌شوند. این عوامل شامل موارد زیر هستند:

گرمای بیش از حد یا تعریق

آلرژن‌های محیطی مانند گرده، گرد و غبار و شوره حیوانات خانگی

استرسور ها

عفونت‌های ویروسی

آب و هوا (هوای سرد و خشک – اگزما اغلب در فصل زمستان تشدید می‌شود)

آب دهان ناشی از دندان درآوردن

صابون‌ها و مواد شوینده لباسشویی

پارچه‌هایی خاص مانند پشم و پلی‌استر

دود سیگار

عطرهای خاص


گزینه‌های درمانی موجود برای کودکان مبتلا به اگزما چیست؟

اگرچه اگزما می‌تواند آزاردهنده و درمان آن دشوار باشد، اما می‌توانید اقداماتی را برای کنترل اگزمای کودک خود انجام دهید.

مرطوب‌کننده‌ها

از آنجایی که اگزما زمانی رخ می‌دهد که سد پوستی نمی‌تواند رطوبت کافی خود را حفظ کند، مهم است که سطح رطوبت پوست کودکتان را تا حد امکان افزایش دهید. استفاده مکرر از پماد یا کرم های حفاظت کننده، به ویژه پس از حمام، کلید جلوگیری از از دست دادن رطوبت و شکسته شدن سد پوستی کودکتان است. پزشک کودک شما ممکن است تکنیکی به نام بسته‌بندی مرطوب را برای حفظ رطوبت پوست کودکتان پیشنهاد کند.

درباره تکنیک بسته‌بندی مرطوب (Wet Wrapping):

پزشک ممکن است روشی رو پیشنهاد دهد که شما باید پوست کودکتان را با یک لایه مرطوب بپوشانید تا رطوبت بهتر جذب پوست شود تا پوست کودکتان نرم و لطیف باقی بماند.

حمام کردن

به طور کلی، حمام کردن بیش از حد می‌تواند باعث خشک شدن پوست کودک شما شود، اما نمی شود کودکتان را حمام نبرید. علاوه بر استفاده از محصولات مناسب برای اگزما، پزشک ممکن است راهبردی به نام حمام با سفیدکننده را توصیه کند.

حمام با سفید کننده (Bleach Baths) چیست و چه کاربردی دارد؟

حمام سفیدکننده روشی است که در درمان برخی بیماری‌های پوستی، به ویژه اگزما، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش، مقدار بسیار کمی سفیدکننده (معمولاً هیپوکلریت سدیم) به آب وان اضافه می‌شود. ممکن است این روش کمی عجیب به نظر برسد، اما در واقع بسیار موثر است.

استفاده از درمان‌های OTC (دارو های بدون نسخه)

آنتی‌هیستامین‌های خوراکی و موضعی می‌توانند خارش را کاهش دهند و در اکثر داروخانه‌ها به صورت بدون نسخه (OTC) در دسترس هستند. هیدروکورتیزون های موضعی نیز به صورت OTC موجود هستند، اما در دوز کمتری نسبت به نسخه تجویزی دارند.

درمان‌های تجویزی

اگر درمان‌های خانگی و داروهای بدون نسخه برای کودک شما کارساز نبودند، پزشک ممکن است داروهای دیگری را تجویز کند. این داروها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

  • کورتیکواستروئیدهای تجویزی
  • سرکوب‌کننده‌های ایمنی یا بیولوژیک که به کنترل پاسخ‌های بیش فعال سیستم ایمنی کمک می‌کنند
  • فتوتراپی، که می‌تواند خارش و التهاب را کاهش دهد

پرهیز از عوامل تحریک‌کننده یک روش درمانی نیست، بلکه یک راهبرد پیشگیرانه است. شناخت عوامل تحریک‌کننده کودک و دوری از آنها در کاهش شدت علائم بسیار مؤثر است. موارد زیر می‌توانند به جلوگیری از بروز بثورات کمک کنند:

  • اجتناب از محرک‌های محیطی
  • پوشاندن لباس‌های نخی سبک به کودک
  • مرطوب نگه داشتن پوست
  • خشک کردن پوست پس از حمام
  • خنک نگه داشتن محل خواب (نه خیلی سرد یا خشک)
درمان‌های خانگی برای اگزمای کودکان نوپا

در هر مرحله از تشدید اگزما در کودکتان – چه به پزشک مراجعه کرده باشید یا نه – می‌توانید از برخی درمان‌های خانگی ابتدایی برای کنترل بثورات او بهره ببرید.

در اینجا چند درمان خانگی که می‌توانید امتحان کنید:

از روش “خیساندن و مهر و موم کردن” یا بسته‌بندی مرطوب بهره بگیرید. بعد از حمام، وقتی پوست هنوز مرطوب است، مرطوب‌کننده را روی ناحیه آسیب‌دیده بمالید و سپس با یک حوله یا پارچه مرطوب بپوشانید تا رطوبت پوست او حفظ شود.

به طور مداوم پوست او را مرطوب کنید. پمادهای سنگین بر پایه روغن یا نفت، مانند وازلین و آکوافور، رطوبت را بهتر از لوسیون‌های معمولی نگه می‌دارند.

به آنها آنتی‌هیستامین بدهید. آنتی‌هیستامین‌ها مانند بنادریل می‌توانند خارش و التهاب را کاهش دهند. اگر کودک شما قبلاً بنادریل مصرف نکرده است، مطمئن شوید که دوز مناسب برای سن و وزن او را اندازه گیری کنید.

از مرطوب‌کننده‌های طبیعی استفاده کنید. برای یک پماد غلیظ که نگهدارنده رطوبت است، از روغن نارگیل استفاده کنید. برای اکثر نوزادان بی‌خطر است مگر اینکه به نارگیل حساسیت داشته باشند.

به جای حمام‌های طولانی، روش شستشوی بدن با اسفنج (sponge bath) می‌تواند گزینه مناسبی برای حفظ رطوبت پوست باشد.از استفاده از محصولات حمام حاوی مواد شوینده قوی و کف‌زا خودداری کرده و به جای آن از شوینده‌های طبیعی ملایم مانند حمام‌ جو دوسر استفاده کنید.


حمام جوی دوسر برای کودک شما: یک روش طبیعی و آرامش‌بخش

حمام جوی دوسر برای کودکان، به ویژه آن‌هایی که پوست حساس یا مبتلا به اگزما هستند، بسیار مفید است. جوی دوسر دارای خواص ضدالتهابی و خارش‌گیر است و می‌تواند به تسکین پوست ملتهب و قرمز کمک کند. همچنین، به عنوان یک مرطوب‌کننده طبیعی عمل کرده و پوست را نرم و لطیف می‌کند.

فواید حمام جوی دوسر برای کودک:

  • تسکین التهاب و خارش : جوی دوسر با کاهش قرمزی و خارش، به کودک کمک می‌کند تا احساس راحتی بیشتری داشته باشد.
  • مرطوب‌کنندگی پوست: جوی دوسر به عنوان یک مرطوب‌کننده طبیعی، رطوبت پوست را حفظ کرده و از خشکی آن جلوگیری می‌کند.
  • کاهش حساسیت پوست: برای کودکانی که پوست حساس دارند، حمام جوی دوسر می‌تواند به کاهش حساسیت پوست او کمک کند.

نحوه تهیه حمام جوی دوسر برای کودک:

  1. آسیاب کردن جوی دوسر: جوی دوسر را به صورت پودر یا آرد درآورید. می‌توانید از آسیاب قهوه یا مخلوط‌کن استفاده کنید.
  2. اضافه کردن به آب حمام : پودر جوی دوسر را به آب ولرم حمام اضافه کنید. برای هر لیتر آب، حدود یک چهارم تا نصف فنجان پودر جوی دوسر کافی است.
  3. هم زدن آب : آب حمام را به خوبی هم بزنید تا پودر جوی دوسر به طور کامل در آن حل شود.
  4. حمام کردن کودک : کودک را به مدت 10 تا 15 دقیقه در آب حمام قرار دهید.
  5. شستشو: پس از حمام، بدن کودک را با آب ولرم شستشو دهید و از استفاده از صابون‌های قوی خودداری کنید.

موارد منع مصرف:

در صورت وجود هرگونه زخم باز یا عفونت پوستی، از استفاده از حمام جوی دوسر خودداری کنید. همچنین، اگر کودک شما به جوی دوسر یا گلوتن حساسیت دارد، بهتر است از این حمام برای تو استفاده نکنید.


نتیجه‌گیری

اگزما در کودکان یک مشکل پوستی شایع است که می‌تواند منجر به خارش و ناراحتیشان شود. خوشبختانه، با وجود اینکه ممکن است ژنتیک نقش مهمی در ابتلای کودک شما به اگزما داشته باشد، راه‌های بسیاری برای مدیریت و کنترل این بیماری وجود دارد. با کمک درمان‌های خانگی، داروهای بدون نسخه و در صورت نیاز، داروهای تجویزی، می‌توان علائم اگزما را کاهش داد و به کودک شما کمک کرد تا پوستی سالم‌تر داشته باشد.

 

منابع

Complementary and alternative treatments. (n.d.)
https://nationaleczema.org/eczema/treatment/complementary-and-alternative/

Eczema. (n.d.).
https://medlineplus.gov/eczema.html

Eczema causes and triggers. (n.d.)
https://nationaleczema.org/eczema/causes-and-triggers-of-eczema/

Eczema types: Nummular eczema self-care (n.d.).
https://www.aad.org/public/diseases/eczema/nummular-dermatitis

Eczema resource center. (n.d.).
https://www.aad.org/public/diseases/eczema

Managing itch. (n.d.)
https://nationaleczema.org/eczema/itchy-skin/

Oakley A, et al. (2016). Allergic contact dermatitis. (n.d.).
https://www.dermnetnz.org/topics/allergic-contact-dermatitis/

 

امتیاز شما به این مقاله

میانگین امتیازات ۵ از ۵
  • جواد محسنی
    : مترجم تخصصی پزشکی

    دانشجوی پرستاری علوم پزشکی بابل,علاقه‌مند به حوزه پزشکی و درمان

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا